انقلاب صنعتی پنجم (Industry 5.0) نسل جدیدی از پیشرفت‌های صنعتی است و یک گام فراتر از انقلاب صنعتی چهارم است و تمرکز آن بر همکاری انسان و ماشین، پایداری و انعطاف‌پذیری در فرآیندهای صنعتی است. در حالی که “انقلاب صنعتی چهارم (Industry 4.0)” بر خودکارسازی، اینترنت اشیا (IoT)، هوش مصنوعی و داده‌های کلان تمرکز داشت، “انقلاب صنعتی پنجم ”به دنبال ادغام بیشتر فناوری‌های هوشمند با توانایی‌های انسانی برای ایجاد تولیدی انعطاف‌پذیرتر، پایدارتر و انسانی تر است.

ویژگی‌های کلیدی انقلاب صنعتی پنجم

1. همکاری انسان و هوش مصنوعی – در Industry 5.0، ربات‌ها و سیستم‌های هوش مصنوعی در کنار انسان‌ها کار می‌کنند، نه به جای آن‌ها؛ تا بهره‌وری و نوآوری را افزایش دهند و تمرکز بر ایجاد یک هم‌افزایی بین نیروی انسانی و فناوری است. 

2. شخصی‌سازی تولید – تولیدات صنعتی برخلاف تولید سنتی از مدل‌های انبوه به سمت شخصی‌سازی بیشتر برای نیازهای فردی حرکت می‌کنند. این انقلاب امکان تولید سفارشی و شخصی‌سازی‌شده در مقیاس صنعتی را فراهم می‌کند.

3. پایداری و محیط‌ زیست – تمرکز بر کاهش ضایعات، استفاده بهینه از منابع و کاهش اثرات زیست‌محیطی تولیدات. استفاده از فناوری‌های سبز، کاهش ضایعات صنعتی و بهینه‌سازی مصرف انرژی از مهم‌ترین جنبه‌های Industry 5.0 است.

4. انعطاف‌پذیری بالا در تولید – کارخانه‌ها و فرآیندهای صنعتی به گونه‌ای طراحی می‌شوند که بتوانند به سرعت به تغییرات بازار و نیازهای مشتریان پاسخ دهند. به جای خط تولیدهای سخت و غیرقابل تغییر، در این انقلاب شاهد استفاده از سیستم‌های انعطاف‌پذیر و ماژولار هستیم که می‌توانند به سرعت با نیازهای بازار تطبیق پیدا کنند.

5. بهبود کیفیت زندگی کاری با تمرکز بر ارزش های انسانی – به جای جایگزینی نیروی انسانی با ماشین‌ها، فناوری برای بهبود شرایط کار و افزایش بهره‌وری افراد استفاده می‌شود. در حالی که انقلاب صنعتی چهارم بیشتر به افزایش بهره‌وری با اتوماسیون پرداخته بود، در انقلاب صنعتی پنجم توجه بیشتری به اخلاق، رفاه کارکنان و ارزش‌های انسانی می‌شود.

تفاوت بین انقلاب صنعتی چهارم و پنجم

مثال‌هایی از کاربرد انقلاب صنعتی پنجم

- کارخانه‌های هوشمند تسلا و بی‌ام‌و که در آن‌ها ربات‌ها در کنار کارگران برای تولید خودروهای سفارشی کار می‌کنند. همچنین کارخانه‌های هوشمند دیگر که در آن‌ها ربات‌های مشارکتی (Cobots) در کنار انسان‌ها کار می‌کنند.

- پزشکی پیشرفته که در آن پزشکان از هوش مصنوعی برای تشخیص دقیق‌تر استفاده می‌کنند، اما تصمیم‌گیری نهایی را انسان انجام می‌دهد.

- مد پایدار و تولیدات سازگار با محیط زیست که از مواد بازیافتی و فرایندهای کم‌مصرف استفاده می‌کنند.

- تولید مدولار و سفارشی، مثل پرینت سه‌بعدی برای تولید محصولات متناسب با نیاز هر فرد. 

- بهره‌گیری از انرژی‌های تجدیدپذیر برای کاهش ردپای کربنی در صنایع

به نظر می‌رسد که انقلاب صنعتی پنجم آینده‌ای را ترسیم می‌کند که در آن فناوری نه تنها کار را کارآمدتر می‌کند، بلکه به انسان‌ها کمک می‌کند تا خلاق‌تر، مؤثرتر و تأثیرگذارتر باشند.

انقلاب صنعتی پنجم با تأکید بر ایجاد تعامل بیشتر بین انسان و ماشین، نقش مهمی در تحول صنایع ایفا می‌کند. یکی از شرکت‌هایی که در این انقلاب نقش فعالی دارد، بینااکسپرتز است. بینااکسپرتز با استفاده از هوش مصنوعی و به‌ویژه مدل‌های یادگیری عمیق، به دنبال بهبود تعامل و همکاری بین انسان و ماشین در محیط‌های صنعتی است.

به‌ عنوان مثال، در حوزه ماشین ویژن(بینایی ماشین)، بینااکسپرتز با توسعه سیستم‌های هوشمند قادر به تحلیل و پردازش دقیق تصاویر، به اپراتورهای صنعتی کمک می‌کند تا خطاها و نقص‌ها را سریع‌تر و با دقت بیشتر شناسایی کنند. این سیستم‌ها به جای اینکه جایگزین نیروی انسانی شوند، به عنوان ابزارهای کمکی عمل می‌کنند که سبب افزایش دقت، سرعت و ایمنی در فرایندهای تولید می‌شوند.

در نتیجه، بینااکسپرتز نه تنها با تکنولوژی‌های پیشرفته به بهبود کیفیت زندگی و بهره‌وری صنعتی کمک می‌کند، بلکه نقشی کلیدی در پیشبرد اهداف انقلاب صنعتی پنجم و دستیابی به صنعتی هوشمندتر، انسانی‌تر و پایدارتر بر عهده دارد.

نتیجه‌گیری 

انقلاب صنعتی پنجم یک تحول مهم است که آینده صنعت را "هوشمندتر، انسانی تر و پایدارتر" می‌کند. این انقلاب می‌تواند به "بهبود کیفیت زندگی، کاهش آلودگی و افزایش بهره‌وری صنعتی" کمک کند.